Luiza z Hohenzollernów Radziwiłłowa

Właściwie nazywała się Friederike Luise Dorothea Phillipine von Preussen (1770-1836), była córką księcia Ferdynanda, brata króla pruskiego Fryderyka Wilhelma II oraz Luizy z Brandenburgii-Schwedt. Jej bratem był Ludwik Ferdynanda zwany "pruskim Apollonem”.

W 1796 r. Ludwika poślubiła Antoniego Henryka Radziwiłła. Ich małżeństwo było nad wyraz udane. O swym pierwszym spotkaniu z przyszłym mężem napisała: „... był w mundurze rycerza maltańskiego. Jego nadzwyczajna, szlachetna postawa zrobiła na mnie wrażenie, a jego osobliwa twarz była mi sympatyczną”.

Mimo różnicy wieku (była o pięć lat starsza od Radziwiłła), statusu (Radziwiłłowie nie należeli do rodów panujących) oraz wyznania (Antoni był katolikiem, Luiza protestantką) Hohenzollerówna za wszelką cenę dążyła do zawarcia związku. Zgodnie z intercyzą ślubną, księżna zachowała swoje wyznanie i w nim wychowywała córki, natomiast synowie byli katolikami po ojcu. Niezwykle życzliwa Polakom, wywarła ogromny wpływ na swoje dzieci.

Po bitwie pod Jeną i Auerstedt wyjechała na dwór do Królewca, gdzie wraz z królową Luizą były uważane za zagorzałe przeciwniczki Napoleona, wierząc w odbudowę Prus po doznanej klęsce. Razem z mężem stworzyła salon sztuki w ich pałacu przy Wilhelmstrasse w Berlinie, utrzymując bliskie relacje z wybitnymi postaciami epoki - Wilhelmem von Humboldtem, Carlem von Clausewitzem, czy Karlem von Steinem. Kiedy Antoni Radziwiłł został mianowany namiestnikiem Wielkiego Księstwa Poznańskiego, ich życie skupiło się w Wielkopolsce. W Poznaniu siedzibą stał się pałac namiestnikowski, dawne kolegium jezuickie, obecnie zajmowany przez Urząd Miasta Poznania. Natomiast ulubionym miejscem pobytu był Antonin, gdzie książę Radziwiłł wybudował przepiękny pałacyk myśliwski. Pałacyk zasłynął wizytą Fryderyka Chopina, który w roku 1829 gościł tam i koncertował.

Córka Ludwiki i Antoniego - Eliza, stała się słynną bohaterką miłosnej historii z księciem Wilhelmem, następcą tronu pruskiego, późniejszym cesarzem Wilhelmem I. Mimo wzajemnego uczucia małżeństwo między tymi dwojgiem nie mogło dojść do skutku z przyczyn dynastycznych. Romansem tym pasjonowała się cała ówczesna Europa.

^{Portret Elizy Radziwiłłówny /1821 r. / Wilhelm Hensel / zbiory Fundacji Trzy Trąby.}

Do szczególnych osiągnięć Ludwiki należy zaliczyć założenie w 1830 r. w Poznaniu pierwszej żeńskiej szkoły – Szkoły Luizy, która przetrwała do 1919 r. Obecnie tradycję szkoły kontynuuje VII LO im. Dąbrówki w Poznaniu. Pozostawiła pamiętniki z lat 1770-1815, stanowiące dziś cenne źródło informacji.

Dzieci Ludwiki i Antoniego Henryka:
Wilhelm (1797–1870);Ferdynand Fryderyk (1798–1827);Luiza „Loulou” (1799–1809);Eliza (1803–1834);Bogusław (1809–1873);Władysław (1811–1831);Wanda (1813–1845)