Fundacja Trzy Trąby

Kolekcja

akwarela i pastel

Portret Fryderyki Luizy z Hohenzollernów Radziwiłłowej

pergamin, płótno; 1790
Paul Joseph Bardou (1747–1814)

Paul Joseph Bardou (1747–1814 Berlin) był cenionym portrecistą niemieckim, specjalizującym się w technice pastelu. Pochodził z rodziny hugenockich emigrantów, która w końcu lat 40. XVIII w. przeniosła się z Bazylei do Poczdamu, następnie do Berlina, gdzie Paul Joseph uczył się w Collège français. Szkołą opiekował się książę Henryk Pruski, dbający o najwyższy poziom sprowadzanych z Francji wykładowców (angażowanych także do kształcenia dzieci rodziny królewskiej) i wspierający jej wychowanków. Wykształcenie artystyczne Bardou zdobył w berlińskiej Kunstakademie pod kierunkiem dyrektora, Blaise-Nicolasa Le Sueura. Jego pastelowe dzieła zyskały akceptację w Berlinie, Lipsku, Frankfurcie, Wrocławiu, Warszawie, Rosji i Królewcu. W latach 1775–1794 Bardou kilkakrotnie podróżował do Rosji, zatrzymując się po drodze w Warszawie, by realizować napływające zamówienia na portrety. Najliczniejsze wizerunki Polaków wykonał w latach 80tych, a do zleceniodawców należeli m.in. Poniatowscy, w tym król Stanisław August, w którego galerii odnotowano pięć portretów autorstwa Bardou (zaginionych), Czartoryscy, Tyszkiewiczowie, Jabłonowscy i Tepperowie. Portrety Luizy von Hohenzollern, malowane w okresie szczytowego rozwoju talentu Bardou, przedstawiają dwudziestoletnią księżniczkę w białych sukniach udekorowanych błękitną szarfą. Pastele powstały zapewne w zbliżonym czasie i niewykluczone, że do ich wykonania artyście wystarczyły pojedyncze spotkania z modelką. Modna w XVIII w. technika pastelowa jak żadna inna ułatwiała malarzom szybką (i mało kosztowną) pracę nad portretem, a pozującym gwarantowała nieuciążliwe seanse. W krótkim czasie mogły powstawać także autorskie repliki, niezbędne w okresie, kiedy wysoko ceniono podtrzymywanie więzi rodzinnych i towarzyskich. Portretowanie bratanicy królewskiej wpisywało się w proces popularyzacji wizerunków osób z rodziny panującej, mający znaczenie w kontekście polityki dynastycznej.

twórca / wytwórnia

Paul Joseph Bardou (1747–1814)

data powstania / znalezienia

1790

typ

akwarela i pastel

tworzywo

pergamin, płótno

technika

pastel

wymiary

28 x 37 cm