Fundacja Trzy Trąby

Miejsca

Pałac w Starejwsi

Foto za: www.nbp.pl

Najstarsze założenie pałacowe w Starejwsi powstało w 2 połowie XVII w. Inicjatorem budowy barokowego pałacu był Bogusław Radziwiłł, koniuszy wielki litewski. Prace budowlane zakończono w 1661 r. Już trzy lata później okoliczne dobra wraz z pałacem należały do Krasińskich. Na początku XIX w. dobra przeszły na własność Ossolińskich, a następnie Jezierskich. W 1840 r. właścicielem został rosyjski książę Sergiusz Golicyn, ożeniony z hrabiną Marią Jezierską. Z inicjatywy księcia podjęto wielką przebudowę pałacu w stylu neogotyckim, dobudowano także drugie piętro. W 1871 r. wielki pożar strawił część wnętrz, które jednak szybko odrestaurowano. Pod koniec XIX w. Starąwieś nabyli Krasińscy. Gospodarzyli oni w pałacu do 1912 r., kiedy to historia zatoczyła koło i pałac ponownie stał się własnością Radziwiłłów. W czasie II wojny światowej w zajętej przez Niemców rezydencji stacjonowały małe oddziały Wehrmachtu. Pod koniec wojny niemal całe wyposażenie pałacu zostało rozgrabione, a detale architektoniczne uszkodzone. Zdewastowaną posiadłość przejęło państwo, zaś w jej dawniej zachwycających murach mieściły się szkoła, magazyn, a następnie ośrodek kolonijny.
Pałac w Starejwsi wzniesiono na planie litery T, z centralnie usytuowanym ryzalitem. W narożu południowo-wschodnim wznosi się ośmioboczna wieża. Piękno założenia pałacowego można również dostrzec w kunsztownym wykończeniu wnętrz. Jak pisał J. Baranowski, przy ich tworzeniu wzorowano się na wnętrzach zamku w Bramhall w Cheshire i pałacu Wakehurst w Sussex. W latach 1972-1979 pałac poddano kompleksowej rewaloryzacji, zmieniono wówczas rozplanowanie i strukturę budynku, zagospodarowano i uporządkowano park.
W latach 1999-2001 przeprowadzono kolejny remont, który w połączeniu z gruntownymi pracami konserwatorskimi pozwolił przywrócić posiadłości utraconą świetność. Obecnie w zabytkowych wnętrzach znajduje się ośrodek szkoleniowo-wypoczynkowy. Obiekt otoczony jest przez wspaniały park o powierzchni 34 ha, na obszarze którego wciąż znajdują się pozostałości fortyfikacji, w tym fosa i fragment wałów ziemnych.