Trzy Trąby

Radziwiłłowie herbu Trąby to jeden z najstarszych polsko-litewskich rodów arystokratycznych, którego protoplastą był Krystyn Ościk, dostojnik z otoczenia wielkiego księcia litewskiego Witolda.

Po raz pierwszy imię Radziwiłł występuje w dokumencie unii polsko-litewskiej z 1401 roku, choć jako nazwisko zostało przyjęte dopiero przez Mikołaja Radziwiłłowicza (1440–1509). Jego synowie dali początek trzem głównym liniom rodowym: linii na Goniądzu i Medelach (wygasła w kolejnym pokoleniu), linii na Nieświeżu, Klecku i Ołyce oraz linii na Birżach i Dubinkach. Ołykę i Nieśwież wniosła do rodziny Radziwiłłów Hanna Kiszka, która poślubiła Jana Mikołaja Radziwiłła zw. Brodatym. Majątek ten odziedziczył starszy z synów, Mikołaj Krzysztof Radziwiłł zw. Czarnym. Do umocnienia pozycji rodu przyczyniło się nadanie Radziwiłłom w 1547 r. przez cesarza Karola V, dziedzicznych tytułów książąt cesarstwa rzymskiego. Synowie Mikołaja Krzysztofa zw. Czarnym założyli trzy ordynacje, dając początek trzem liniom: nieświeska - założona przez Mikołaja Krzysztofa zw. Sierotką, ołycka - założona przez Stanisława i klecka - założona przez Albrychta. Pod względem posiadanych majątków ziemskich, Radziwiłłowie zajmowali pierwsze miejsce w okresie I Rzeczpospolitej.

Historia Rodziny Radziwiłłów