Fundacja Trzy Trąby

News

News | 3 lipca 2025

Nowy obiekt w kolekcji Fundacji

Portret Mikołaja I Radziwiłła (1440-1509) - kanclerza wielkiego litewskiego i wojewody wileńskiego został zakupiony przez Fundację Trzy Trąby z kolekcji Heleny i Tadeusza Kwiatkowskich, którzy w Stanach Zjednoczonych zgromadzili jedną z największych kolekcji polskiego malarstwa i poloników. Światowej sławy ekspert od wojskowości i historii, prof. Zdzisław Żygulski opisał tę kolekcję jako „zdumiewającą w swoim bogactwie i różnorodności, to prywatne polskie muzeum o niezwykłej wartości”.
Portret kanclerza Radziwiłła prawdopodobnie należał do Hieronima Radziwiłła (1885-1945) - właściciela dóbr Balice koło Krakowa i drogą dziedziczenia przypadł jego synowi - Karolowi, który służył w Polskich Siłach Powietrznych RAF(1912-2005).



Mikołaj I Radziwiłł (znany także jako Mikołaj Radziwiłłowicz) był jedną z kluczowych postaci w dziejach rodu, od której rozpoczął się proces budowania jego potęgi i znaczenia w Rzeczypospolitej. Dzięki królewskim nadaniom oraz innym nabytkom terytorialnym, zdołał zgromadzić majątki, które w kolejnych pokoleniach stały się trzonem radziwiłłowskiego latyfundium.
Jego żoną była Zofia Moniwidówna, pochodzącą z rodziny, która wydawała się stać nieco wyżej niż Radziwiłłowie w połowie XVI w. Dzieci Mikołaja Radziwiłłowicza wchodziły w związki małżeńskie niemal wyłącznie z osobami z najświetniejszych rodzin litewskich, takich jak Kiszkowie, Gasztołdowie czy pochodzący od Giedymina Olelkowiczowie, lub z książęcych rodzin ruskich, takich jak Olszańscy, Łukomscy lub Ostrogscy. Dopiero w następnych pokoleniach dochodziło do pierwszych małżeństw z osobami pochodzącymi z najważniejszych rodzin koronnych. Wśród dzieci kanclerza, na szczególną uwagę zasługuje córka Anna, lepiej znana jako księżna Anna Mazowiecka. Anna została żoną Konrada III Rudego, był to pierwszy związek małżeński Radziwiłłówny z domem panującym, w tym przypadku z przedstawicielem prastarej dynastii Piastów. Po śmierci Konrada III Anna została regentką Mazowsza, które było lennem królów Polski, ale posiadało daleko idącą autonomię. Po śmierci Konrada III chciał się z Anną ożenić królewicz Zygmunt, późniejszy król Zygmunt Stary.